Breaking News
Home / مقالات طب سوزنی / علل چاقی بر اساس TCM و روشهای درمان

علل چاقی بر اساس TCM و روشهای درمان

اضافه وزن بر اساس TCM به چند دلیل مختلف به وجود می آید:

۱- کمبود چی یا یانگ طحال

۲- احتباس رطوبت / خلط

۳- زبانه کشیدن WW معده همراه با خلط

۴- رکود چی کبد/ هجوم چی کبد به معده / طحال

۵- کمبود یانگ کلیه

علت اصلی چاقی یا اضافه وزن بر اساس TCM , اختلال و ضعف در عملکرد طحال , همراه با تولید رطوبت و احتباس خلط است. رکود چی کبد , از طریق اثر گذاشتن بر چرخه کنترل میتواند منجر به سستی آتشخان مرکزی و انسداد و ضعف طحال شود.

در چین باستان اضافه وزن داشتن نشانی از کامیابی و سلامت محسوب میشد. به همین دلیل در متون کلاسیک توصیه های مستقیمی برای درمان چاقی یافت نمیشود چون نیازی به این کار نمیدیدند.

با این وجود رویکردهای افتراقی TCM در تشخیص سندرمهای متفاوت و کاربرد موردی رژیم چینی هنوز هم برای درمان مشکلات سلامتی مدرن مناسب است.

علل چاقی عمدتا طبیعتی چند لایه دارند . برای کاهش وزن موثر دائمی تغییر در شیوه زندگی همواره مهم است. اولا این تغییر شامل تعدیل رژیم و تغذیه , دقت کافی در تغذیه , فعالیت فیزیکی منظم و در صورت نیاز , معیارهای روان درمانی مکمل است.

در این مورد , آکوپانکچر میتواند به عنوان یک روش مکمل اثر حمایتی و تعدیل کنندگی بسیار خوبی داشته باشد و برای کاهش اشتها مورد استفاده قرار بگیرد.

ولی با این وجود مهمترین عامل , تغییر در رژیم است.

درمان تغذیه ای عمومی:

به عنوان اولین مرحله بیمار باید توجهش را به عادات غذایی روزانه خود معطوف کند. توصیه میکنیم یک دفترچه یادداشت تغذیه تهیه و طی حداقل یک هفته جزییات مواد غذایی خورده شده و چگونگی مصرف آنها را در طول روز , و نیز ترجیحات غذایی مقدار فرآورده های لینی , غذاهای خام , میوه و سبزی , عادات غذا خوردن فردی ( در سکوت یا مقابل تلوزیون , غذا را نجویده قورت میدهید یا آن را به آرامی می جوید ) را ثبت کنید.

همچنین باید مقدار غذای خورده شده در میان وعده ها و همچنین اجزای تشکیل دهنده آنها را هم یادداشت کنید. این یادداشتها توسط درمانگر تجزیه و تحلیل میشوند و درمان لازم برای تعدیل سندرم مشخص میشود.

ما نکات عمومی زیر را پیشنهاد میکنیم :

وعده های غذایی منظم

مصرف صبحانه بین ساعت ۷ تا ۱۱ صبح ( بهترین زمان برای عملکرد طحال و معده )

نهار بین ساعات ۱۲ تا ۲ ظهر

شام بین ۵ تا ۸ بعد از ظهر

شما باید حداقل سه وعده غذایی در طول روز مصرف کنید

یک صبحانه مناسب که اثرات گرم کنندگی و حمایت کنندگی بر طحال داشته باشد مانند :

فرنی ارزن – جو دوسر – میوزلی زلف عروسان و مانند آن.

از مصرف آبمیوه های محبوب ولی خنک کننده ( به استثنای موارد خاص مثلا در تابستان ) و همچنین فراورده های لبنی خنک کننده و تولید کننده خلط پرهیز کنید.

این موارد طحال را هنگام صبح تضعیف میکنند و به دلیل رطوبت حاصل شده , چی طحال را مسدود میکنند.

با توجه به شرایط نهار باید وعده غذایی اصلی در روز باشد

بعد از ظهر میتوان یک میان وعده سبک خورد

شام نباید خیلی مفصل باشد و نباید بسیار دیر صرف شود. بهترین زمان بین ۶ تا ۸ بعد از ظهر است .

وعده های غذایی دیروقت با زمان ضعف طحال مصادف میشوند به خصوص باعث افزایش وزن میشوند.

قبل از نهار یا شام میتوان میان وعده سبک خورد.

غذاهای پخته و تخمیری ارجحیت دارند و در صورت نیاز به ویژه در زمستان باید به خوبی چاشنی دار شوند.

در تابستان میتوان مواد غذایی خام را بیشتر مصرف کرد .

هر لقمه را خیلی خوب , حداقل ۱۰ -۱۵ بار بجوید.

در حین غذا خوردن فقط مقدار کمی مایعات بنوشید چون مصرف مایعات چی معده را تضعیف میکند.

بیشترین مقدار مصرف مایعات باید بین وعده های غذایی باشد . بسته به اندازه بدن و وقت سال بین ۱/۵ تا ۳ لیتر .

برای صبحانه نوشیدنی های گرم کننده از نظر انرژی مثل چای رازیانه ( به ویژه برای بچه ها ) چای های ادویه دار , چای زنجفیل و چای سیاه توصیه میشود.

در فصل تابستان همچنین چای سبز توصیه میشود.

در تمامی شرایط از مصرف نوشیدنی های بسیار خنک کننده در وعده صبحانه مثل آب پرتقال پرهیز کنید.

به عنوان نوشیدنی همراه ناهار یا شام , آب توصیه میشود.

بعد از خوردن یک وعده غذایی سنگین همچنین میتوانید برای از بین بردن انسداد چی و جلوگیری از تجمع بالقوه مایعات از یک هضم کننده قوی استفاده کنید.

قبل از وعده های غذایی , نوشیدنی محرک اشتها, میتواند چی معده و طحال را گرم کرده و به حرکت در آورد.

در بیماران مبتلا به چاقی شدید در درجه اول تغییر بنیادی در رژیم همران با درمان آکوپانکچر یک یا دو بار در هفته توصیه میشود.

در ابتدا روزه گرفتن کامل یا رژیم چرخشی به مدت یک تا ۳ هفته میتواند بسیار موثر باشد .

کاهش شدید وزن ضرورتا مطلوب نیست و کاهش وزن بین ۲ تا ۶ کیلوگرم در ماه مناسب است .

دریافت کافی مایعات ترجیحا آب مهم است .

در این مرحله مصرف فراورده های گوشتی باید به طور چشمگیری کاهش یابد یا بهتر است به طور کلی حذف شود .این مطلب در مورد شکر – الکل و دیگر محرک ها نیز صدق میکند .

همچنین کاهش مصرف فراورده های لبنی , ماست , پنیر , غذاهای خام و میوه ها ( میوه های گرمسیری ) نیز مطلوب است.

در مرحله کاهش باید احتیاط کنید چی کلیه زیاد تضعیف نشود. از این نظر غذاهای گرم کننده و تقویت کننده ( چای ادویه دار – زنجفیل ) توصیه میشوند.

در حین این محدودیت و تغییر شدید رژیمی ایجاد تدریجی آگاهی دائمی درباره روش جدید و متفاوت تغذیه ضروری است. مسلما این آگاهی شامل مصرف غذاهای تازه با کیفیت طبیعی و غذاهای “سرشار از چی ” تا حد امکان است.

ترتیب منظم وعده های غذایی ترجیحا در محیط مناسب و بدون فشار و بدون حواس پرتی باید حفظ شود

تلقی غذا خوردن به عنوان یک تجربه مثبت و برای به خاطر سپردن اینکه مهمترین عامل تولید مجدد و تقویت چی و مایعات بدن است بسیار مهم است.

وعده های غذایی نامنظم و پراکنده یا وعده های سنگین غذایی خورده شده در دیروقت توصیه نمیشوند چون به طور حتم باعث افزایش وزن میشوند.

بعد از مرحله محدودیت غذایی تقویت طحال ضروری است . زیرا کلید ثبات وزن است.

طحال همواره باید تغذیه شده و حمایت شود این تنها راهی است که ما میتوانیم از افزایش مجدد وزن جلوگیری کنیم.

پرهیز , از موارد زیر پرهیز کنید:

مصرف زیاد لبنیات – مصرف زیاد گوشت و الکل- مصرف زیاد چربی و شیرینی – غذا خوردن نامنظم – سریع غذا خوردن – غذاهای بی کیفیت – نخوردن صبحانه و خوردن یک میان وعده به جای نهار و شام به عنوان اصلی ترین وعده های غذایی در روز

وضعیت چاقی میتواند با استفاده از دانش و روشهای TCM به خوبی درمان شود. تجربیات نشان میدهند که تغییر در رژیم همراه با آکوپانکچر منجر به کاهش وزن تا ۱۵ کیلوگرم در طی ۳ تا ۶ ماه میشود.

چنانچه بخواهیم نتایج به دست آمده ماندگار باشند باید عادات تغذیه روزانه همانطور که در بالا اشاره شده اصلاح شوند.

درمان :

نقاط اصلی :  Sp4 / St34 / St36 / Li4 / Li11 / Sp10

نقطه برای اشتهای زیاد :  St44

نقطه برای یبوست : St25 / Tb5

نقطه برای کنترل رطوبت : Sp9

آکوپانکچر گوش :

علاوه برا آکوپانکچر بدن که عموما متمایز است . آکوپانکچر گوش با سوزنهای کاشتنی ابزار درمانی بسیار مطلوب و مناسبی است .

نقاط مربوط به ناحیه شکم – شن من – دستگاه عصبی خودکار – پس سری – نقطه ضد عصبانیت – نقطه ضد افسردگی

برگرفته از کتاب تغذیه درمانی در طب چینی نوشته یورگ کاستنر و ترجمه دکتر محمد طباطبایی

 

دکتر محمد طباطبایی دکترای تخصصی طب چینی از دانشگاه نانجینگ

آدرس : تبریز / خیابان هفده شهریور جدید / جنب بانک‌ملی / ساختمان ایران / طبقه‌ی پنجم  / واحد ۵۲  / کد پستی : ۵۱۳۷۸۳۵۷۶۴

تلفن : ۰۴۱۳۵۵۴۹۸۲۱

Check Also

خار پاشنه چیست ؟

خار پاشنه در اثر رسوب کلسیم در زیر استخوان پاشنه رخ می دهد باعث برجستگی و …