هر کدام از ارگانهای زانگ وظایف متفاوتی دارند و در عین حال ارتباط نزدیکی با هم دارند که باعث حفظ تمام اعمال بدن میشود و اهمیت این موضوع در تشخیص بالینی سندرومها و درمان بیماریها میباشد .
تعداد ۶ ارگان zang با نامهای قلب – کبد- طحال – ریه – کلیه و غشا خارجی قلب ( پریکارد ) است که عملکرد فیزیولوژیکی اصلی آنها کنترل و ذخیره اساسی انرژی حیاتی چی Qi و خون و مایع بدن میباشد.
ارتباط قلب و ریه : ریه بر Qi تسلط دارد و قلب بر خون . و گردش خون متکی به Qi است و خون و Qi هر دو به یکدیگر مرتبط هستند .
کمبود Qi سینه ای به علت ضعف Qi ریه است و باعث ضعف و رکود گردش خون و در نتیجه باعث احساس پری در سینه – تنفس کوتاه – طپش قلب و ارغوانی شدن لب ها و زبان میشود و بر عکس افت گردش خون به علت کمبود Qi قلب یا ضعف یانگ قلب ممکن است بر روی ریه اثر بگذارد و اعمال توزیع و نزول را مختل کند و باعث سرفه – تنگی نفس – پری سینه و احساس خفگی شود.
ارتباط قلب و کبد : قلب بر خون و کبد بر ذخیره آن تسلط دارد و در صورت افزایش فعالیت کبد باعث اختلال فعالیت قلب و بروز سر درد و قرمزی چشم ها – تحریک پذیری – بی قراری و بی خوابی و اختلال خوال میشود و کمبود خون قلب باعث کمبود خون کبد در نتیجه باعث طپش قلبی – بی خوابی – رنگ پریدگی – سرگیجه – تاری دید – الیگومنوره و تاخیر قاعدگی میگردد.
ارتباط قلب و طحال : قلب بر خون و طحال نیز بر کنترل خون تسلط دارد. در کمبود Qi طحال یا خونریزی , اگر به علت اختلال عملکرد طحال در کنترل خون منجر به کاهش مصرف خون قلب شود و در کاهش عملکرد قلب باعث بروز اختلال در کار طحال شود در هر دو این شرایط میتواند باعث بروز طپش قلب – بی خوابی – بی اشتهایی- لاغری و رنگ پریدگی شود.
ارتباط قلب و کلیه : قلب بر آتش تسلط دارد و متعلق به یانگ است و کلیه بر آب تسلط دارد و متعلق به یین است . بنابراین ارتباط بین قلب و کلیه در جهت تعادل یین و یانگ است
در کمبود یانگ کلیه در تبخیر مایعات , باعث سرکوب یانگ قلب شده که تظاهرات آن عبارتند از : ادم – لرزه – سردی اندامها – طپش قلب – تنگی نفس – پری سینه که دلالت بر تاثیر قلب از آب اضافه در بدن دارد .
قلب بر خون تسلط دارد و کلیه اکسیر را ذخیره میکند و از آنجا که اکسیر و خون یکدیگر را تقویت میکنند قلب جایگاه ذهن است و اکسیر کلیه مولد مغز است , هر گونه کمبود در اکسیر کلیه یا خون قلب ممکن است منجر به علایم اختلال هوشیاری مثل بی خوابی – افت حافظه و اختلال خواب شود
ارتباط کبد و ریه : افت Qi کبد باعث تبدیل آن به آتش میشود که در طول مریدین به سمت بالا حرکت میکند و مایع ریه را به مصرف میرساند باعث درد هیپوکندریاک – تحریک پذیری – سرفه – هموپتیزی میشود که تحت عنوان مهاجم آتش کبد به ریه شناخته میشود.
اختلال فعالیت ریه در عمل نزول نیز ممکن است منجر به ایجاد حرارت و خشکی بیماری زا شود که نزول کرده و بین کلیه و کبد را مصرف میکند و باعث افزایش یانگ کبد میشود
در این حالت علاوه بر سرفه – درد ارتجاعی در سینه و هیپوکندریاک – سرگیجه – سردرد و قرمزی صورت و چشم ها عارض میگردد.