چگونگي درمان بيماريها با طب سوزني بر اساس نظریه عناصر پنج گانه

چگونگي درمان بيماريها با طب سوزني بر اساس نظریه پنج المنت ( ۵ Elements) یا عناصر پنج گانه

در دایره زیر که دقت کنید اين مجموعه را عناصر پنج گانه مي‌گويند.

كره زمين بر تعادل مابين اين ۵ نيرو طي ميليونها سال زندگي خود برقرار بوده.

عدم تعادل ما بين يكي از ايــن  ۵ عنصر باعث مي‌گردد كه چند عنصر ديگر آنرا خنثـي كرده و بار ديگر تعادل و ادامه حيات را ممكن سازند.

منظور از چوب جنگل‌ها است كه وقتي جنگلها زياد مي‌شوند مثل دوران دوم زمين‌شناسي كه سرتا سر كره زمين را ميليونها هكتار جنگل فرا گرفت و همه چيز و همه جا شده بود سبز و اين تعادل بهم خورده بود.

در چنين عدم تعادلي كه مدت كوتاهي بيش طول نمي‌كشد آتش‌سوزيهاي وسيع اتفاق مي‌افتد و چوب به خاك يا خاكستر بدل مي‌گردد.

آب مخالف آتش مي‌باشد.

چرخه زير باعث مداومت زندگي كره زمين مي‌گردد.

چوب مادر آتش و آتش فرزند چوب است.

آتش مادر خاك است و خاك فرزند آتش.

خاك مادر فلز است و فلز فرزند خاك

و همين طور ادامه دارد.

به جهت حركت توجه كنيد.

براي برقراري تعادل فقط رابطه مادر و فرزندي كافي نيست بلكه نيروهاي داخل دايره بايد فعال باشند. «شكل زیر»

بعنوان مثال به فلش‌ها توجه كنيد.

آب آتش را فرو مي‌نشاند و خاك درختان يا چوب را باور و تنومند مي‌كند.

به اين شكل توجه كنيد فلش‌ها دو طرفه است يعني تعادل نه تنها از طريق قانون مادر و فرزندي برقرار مي‌گردد بلكــه از طريق قواي دروني نيز امر تعادل محقق مي‌گردد.

چين مادر و مهد طب سوزني از پنج هزار سال پيش تا بحال بوده است. فصول چيني‌ها پنج مي‌باشد.

تعادل فصـول براي كره‌ زمين امري حياتي است.

تعادل طبـق اصول عناصر پنج گانه در اينجا هم برقرار است. هم تعادل داخلي و هم قوانين مادر و فرزندي.

بدن انسان مهمترين و بهترين مثال در تعادل يعني سلامتي است كه مي‌توان با قوانين تعادل راجع به آن بحث كرد.

از نظر طب چين بدن انسان از ۱۲ عنصر مهم و اعضاي وابسته به آن تشكيل شده.

اين ۱۲ عنصر كه ۶ عدد آن تو خالي به نام Fu و ۶ عدد آن تو پر مي‌باشد كه بعنوان اعضاء Zang زنگ ناميده مي‌شوند.

اعضاي توخالي به نام Fu عبارتند از: معده ـ روده باريك ـ روده بزرگ ـ كيسه صفرا ـ مثانه ـ SJ.

اعضاي تو پر به نام Zang  عبارتند از: قلب ـ طحال ـ كليه ـ ريه ـ كبد ـ پريكارد.

هر کدام از ارگانهای Zang به طور داخلی و خارجی با یک ارگان Fu در ارتباط هستند که در عکس زیر میتوانید این ارتباط را ببینید:

بعضي اين تقسيم‌بندي را به ۵ عضو و ۶ عضو يعني ۱۱ عدد عضو انجام داده‌اند.

SJ و پريكارد اعضائي موهومي هستند. يعني وجودشان قطعي است ولي دليل علمي و آشكاري نمي‌توان پيدا كرد.

طحال در اينجا به معني غده لوزالمعده و مجموعه دوازدهه و خود طحال اطلاق مي‌گردد.

قلب يك عضو كاملاً عضلاني مي‌باشد ولي بعنوان يك عضو تو پر قلمداد شده.

ريه و بافت ريوي چون يك دست است بعنوان يك عضو تو پر بحساب آمده است.

كليه‌ها با وجوديكه لگنچه را در مركز دارند معهذا باز بعنوان يك عضو تو پر بحساب آمده است.

حال به شكل بالا توجه كنيد.

وقتي مابين نيروهاي حيات كره زميني آنچنان تعادلي مي‌باشد آيا نبايد چنين تعادلي مابيـن اعضاء بدن انسان وجود داشته باشد.

در اين تقسيم ساز و كار هر عضو توپر در بالاي خط و هر عضو تو خالي در پائين خط نوشته شده بين اعضاي تو پر و تو خالي روابط داخلي برقرار است و اصولاً يك قرابت وجود دارد.

مثلاً در مورد كبد و كيسه صفرا كه كبد يك عضو ترشحي صفرا بوده و کیسه صفرا يك عضو غليظ كننده و انبار كننده مي‌باشد يا مثلاً كليه‌ها كه بايد ادرار را ترشح و مثانه كه آنرا در خود ذخيره مي‌سازد يا مثلاً طحال كه آن را شامل دوازدهه (اثني‌عشر) و پانکراس و خود طحال فرض كرديم شيرابه‌هاي هضمي خود را به داخل  GI ترشح مي‌كنند (رابطه داخلي اعضاء توپر و توخالي) قلب عمده يونهاي حياتي خود را از روده باريك و جذب آن ناحيه‌اي مي‌گيرد.

رابطه داخلي ريه و روده بزرگ در جذب آب توسط كلون transverse and ascendant colon  و تنظيم آب بدن در تنفس‌ ها يادتان باشد اگر توضيح فيزيولوژيك كافي نيست بايد بدانيد كه اين تئوريها از پنج هزار سال پيش كه بشر تشريح نمي‌دانست بوجود آمده و عجيب آنكه در عمل و محاسبات درست در مي‌آيد ولي توجيه آن به زبان طب غرب حتي گاهي ممكن نيست.

مثلاً آنچه در آينده مي‌خوانيد توجيه kidney یا کلیه شامل هم سيستم ادراري بوده و هم تمام اعمال ترشحي غده فوق كليوي قشري cortical and medulla  و مركزي و تخمدانها و بيضه .

به همين دليل است كه طب چين كليه را از ناف تا پرينه مي‌داند.

ما در عمل تا مچ پاي داخلي هم مي‌رويم. مثلاً براي درمان ۵ Stranguri كه شامل :

۱٫  تكرر ادرار frequency

۲٫ خون در ادرار   heamaturia

۳٫ بي‌اختياري

۴٫ ادرار شبانه

۵٫ دفع ادرار با درد dysuria

علاوه بر نقاط طب سوزنی  Ren 4، Ren 3 و دو طرف Ren 3 روي مريديان معده ST27 ها بلكه Spleen 6 و Kidney 6 كه در مچ پاي داخلي است استفاده مي‌گردد.

حال به اين مثالها در مورد تعادل عناصر پنج‌گانه توجه بفرمائيد.

اعضاي حسي ۵ گانه به اورگانها يا اعضاء اصلي مثل بيني ريه ـ معده دهان ـ چشم كبد ـ قلب زبان ـ كليه گوش.

ایا به هارمونیها توجه میکنید ارقامی مثل ۱۲ ماه ۱۲ اورگان ۵ عضو حسی ۱۲ سیاره منظومه شمسی جمع نقاط تمام مریدیانهای دوازده گانه که ۳۶۱ میشود روزهاي سال و جذر ان ۱۹ که ۱۹ عدد رمز الهی است ؟

در اين پنج زنجيره در هر زنجيره‌اي مي‌توانيد ارتباط اين عناصر را با يكديگر مطالعه كنيد.

مثلاً رنگ سياه : كليه كه عضوي است نسبتاً سياه رنگ و زمستان تاريك است. معمولاً و در زمستان آب زياد است (باران) و انسان در زمستان بیشتر مي‌ترسد و گوشهايش نيز حساس مي‌گردد. در زمستان استخوان درد بيشتر است و در زمستان است كه دردهاي استخواني شروع مي‌گردد.

در مورد بهار كه رنگ سبز جلوه‌ گاه درختان و چمن‌ ها باد مي‌آيد، انسان زود خشمناك شده و فرياد مي‌زند. در بهار است كه رشد تند درختان بيشتر مي‌گردد.

همانطور كه میبینید هر زنجيره شامل عناصري است كه بطريقي با هم در ارتباط مي‌باشند.

در زير جدولي اين عناصر و ارتباط آنها را مي‌بينيد.

باز هم يادتان باشد ما داريم به عناصر طبيعت و بدن انسان با چشمان ۵۰۰۰ سال پيش نگاه مي‌كنيم و جنبه علمي و تجربي قرون قديم را بهم ارتباط مي‌دهيم. زمانهائي كه حتي علمي بنام تشريح و آناتومي بدن نبوده.

 

 چگونگي درمان طب سوزني

كبد مادر قلب است و طحال فرزند قلـــب.

بيماري مبتلا به ناراحتي و كسالت قلبـــي مي‌باشد.

مي‌خواهيم او را با چرخه ۵ عناصر درمان نمائيم.

قلب خراب با قرمز مشخص شده.

اولاً بايد مادر او را گاهي تقويت كرد كه كبد مادر قلب مي‌شود. يعني يكي از نقاط مهم مریدیان كبد كه بهترين آن Liver 3 است سوزن مي‌زنيم.

دوماً خودش را يعني يكي از نقاط مريديان پريكارد را كه معمولاً  Pc 6 مي‌باشد سوزن مي‌زنيم.

سوما اگر قلب Excess است يعني مثلاً تاكيكاردي دارد. بايد پسرش را اصطلاحاً ارام كرد. يعني يكي از نقاط طحال كه بهترينش Spleen 4 است سوزن مي‌زنيم

پس بطور خلاصه قلب اگر تاكيكارد است فرزندش را آرام مي‌كنیم Sedate اگر قلب براديكارد است مادرش را تقويت مي‌كنيم يعني كبد را سوزن مي‌زنيم.

تكنيك سوزن زدن

سوزن زدن بر دو نوع است اگر مي‌خواهيد عضوي را تقويت نمائيد وقتي سوزن بعمق محل رسيد بايد به سرعت سوزن را دور گردانيد.

ضمن دور گردانيدن چرخانيدن بايد بالا و پائين هم ببريد. در اين حال اگر درست توي هدف يعني نقطه آكويونيت باشيد برق بشدت بيمار را مي‌گيرد.

طوريكه مي‌جهد و يا يك آخ بلند مي‌گويد.

جنس سوزن استينلس استيل است و دور دسته آن يك كويل از جنس مس مي‌باشد و با گرداندن ميدان مغناطيسي ايجاد مي‌گردد.

بشرط آنكه در آكوپونيت باشد اگر نباشد برق ندارد يادتان باشد در جوانان بعلت زيادي Qi و blood هر جا بزني حتي نقاط Non acu point برق دارد.

ولي باز اين دليل آن نمي‌شود كه شما در آكوپونيت نباشيد.

تا اينجا كار مهمي انجام نشده بلكه دقيقاً روي نقطه آكوپونيت فرود آمده‌ايد و Qi يا انرژي بيوالكتريك را استخراج كرده‌ايد.

توجه اگر سوزن به كسي زديد و برق مختصر او را نگرفت كار نادرست انجام گرديده.

البته گاهي هم به جای برق گرفتگي مختصر درد بيمار را فرا مي‌گيرد.

چرا نقاط مچ دست و مچ پا از اهمیت ویژه ای برخوردار است؟

نقاط مچ دست و مچ پا yuan source point است.

و موثرترین نقاط در طول مریدیان می باشد متاسفانه در دیابت ما از نقاط مچ پا محروم هستیم یعنی نباید از ST40 به پایین را سوزن زد خودتان می دانید چرا و لازم به توضیح نیست.

به اين ترتيب پيدا كردن نقاط طب سوزني نياز به گذراندن دوره آناتومي سطحي دارد.

(تشريح سطح بدن) تشريح سطحي با تشريح اعضاء كه همه پزشكان آنرا مي‌دانند تفاوت دارد.

در تشريح سطحي با استفاده از نشانه‌ها Land marks بايد نقاط را محاسبه نمائيد.

مثلاً با ديدن ناف مي‌توان Ren4 كه ۳ چون زير ناف در خط وسط قرار دارد را با انگشتان (۴ انگشت) محاسبه و جاي دقيق آنرا پيدا كرد.

چون واحد اندازه‌گيري بوده و ۴ انگشت مي‌شود ۳ چون فاصله زائده Xiphoid process گزيفوئيد تا ناف ۸ چون است.

فاصله دو نوك پستان در مرد نيز ۸ چون است در خانمها بسبب ناپايداري نيپل ها نميتواند لند مارك خوبي باشد.

فاصله لبه استخوان سمفزپويبس تا ناف ۵ چون است.

اگر نقاطي كه طب سوزني مي‌خواهيد بكنيد درست پيدا نكنيد بيمار در عوض اینکه برق داشته باشد درد دارد و و درمان طب سوزني ما بي‌اثر يا Sham Acupuncture يعني انجام آكوپنگچر روي نقاط non acu point (آكوپنگچر دروغين) صورت گرفته است .

در هر صورت اگر سوزن را به سرعت بچرخانيد و پائين و بالا ببريد داريد آن نقطه را تقويت مي‌نمايد.

۲ كار ديگر که تقويت محسوب مي‌گردد.

۱- يكي وصل كردن به دستگاه الكترو آكوپنگچر كه ۲ نوع فركانس مي‌فرستد

۲- ديگر ماكسي بس شن Moxi bustion يعني گرم كردن انتهاي سوزن.

افراد تحصيل كرده شهري با weak stimulation سوزن نازك و تحريك كم درمان مي‌شوند.

افراد زحمت كش و كارگر با strong stimulation سوزن كلفت و تحريك زياد درمان مي‌شوند.

لازم به توضيح است آنجا كه با سوزن زدن دقيق توي هدف نقطه طب سوزني حالت برق ايجاد مي‌گردد نه وضعي است كه سوزن به عصب برخورد كرده.

اين كار در طب غرب گاهي پيش مي‌آيد. مثلاً دندانپزشكان زمانيكه مي‌خواهند با يك سر سوزن مقداري ماده بي‌حسي در كنار دندان تزريق كنند گاهي به قدري مهارت پيدا مي‌كنند كه نوك سوزن آنها به عصب دندان اصابت و يك حالت برق ايجاد مي‌شود.

توجه كنيد در طب سوزني اگر روي مريديانها و روي نقاط آكوپونيت حركت نمائيد سوزن شما هرگز به عصب برخورد نمي‌كند.

حالت برق‌گرفتگي آن هم مربوط به فركانسي است كه سوزن بر طبق آن درون انگشتان شما مي‌چرخد.

اگر نچرخانيد هيچ فركانسي توليد نمي‌شود و بالطبع هيچ برق‌گرفتگي هم بيمار حس نمي‌كند.

بلكه شما دچار خطاي تكنيكي شده‌ايد.

اما در نوجوانان دختر يا پسر هر جا بزنيد برق گرفتگي و علائم ان به شما مي‌رسد كه فكر مي‌كنید دقيقاً روي آكوپونيت هستيد اگر هم نباشيد برق گرفتگي و علائم استخراج چي را درك مي‌كنيد.

در بچه‌ها هم همين طور يعني اگر تصور كنيد كه اين مهارت شما بوده كه اينطور Qi چي را استخراج كرديد نه بلكه در اين گروه  شدت چي و بلاد (Qi+blood) زياد است و هر جا بزنيد حتي نقاط غير آكوپونيت علائم استخراج چي استنباط خواهيد كرد.

ديديد چه اثرات فريبنده‌اي در كار است. در نوجوانان و بچه‌ها بايد با تجارب خود و مهارتهايي كه كسب كرديد دقيقاً روي آكوپونيت بزنيد و اينجا چيزي به عنوان راهنمائي در پيدا كردن نقاط آكوپونيت نخواهيد يافت بجز نقشه هاي Surface Anatomy.

وقتي كسي به آناتومي سطحي توجهي نكند يقيناً به آنچه در زير سوزن هم هست توجهي ندارد و يا نقاط خطرناك را التفاطي نمي‌كند.

Dangerous Points نقاط خطرناك كه در اين بحث متأسفانه فرصت نيست .

نقاطي هستند كه زير نقطه شريان يا وريد و يا عصب يا تاندول مي‌باشد مثل Ki₃ كه در طي سوزن زدن به آن ممكن است شریان تیبیاليس پوسترپور آسيب ببيند يا Stomach 12 و Stomach 9 كه ممكن است كاروئيد يا عصب واگ آسيب ببيند همه اين بحث ادامه پيدا كرد. براي ذكر اينكه طريق Tonify و طريقه Reduce توضيح داده شود.

گفتيم در تقويت يك نقطه چرخاندن و بالا و پائين بردن مادر آن عضو خيلي مؤثر است. گفتيم در تقويت خود عنصر همين رويه را انجام مي‌دهيم.

ولي اگر عضو بيش از حد فعال است فرزند او را سوزن زده و تكنيك Reduce را برايش انجام مي‌دهيم.

در اين مثال فرض بيمار دچار هيپرتيروئيدي يعني Excess مطلق است.

براي تاكيكاردي ناشي از هيپرتيرويدي اول خودش را سوزن مي‌زنيم HT7 .

بعد فرزندش را يعني Spleen 4 اما تكنيك سوزن زدن فرزندش بطريق Reduce است يعني سوزن را مي‌زنيم اول Qi چي را استخراج مي‌كنيم بطريقي كه گفته شد.

چون مريديان قلب كارهاي روحي انسان را و مريديان پريكارد كارهاي فني قلب را انجام ميدهد پس بجاي مريديان قلب از پريكارد و بهترين نقطه Pc 6 است استفاده میکنیم .

بعد از ان ميرويم طرف Local Points of thyroid  مثل  :  Ren 23 / St 12 / St11  / St9  /  Sj17  /  Ren 22

سپس سوزن را در حالیكه آهسته مي‌چرخانيم از سوراخ بيرون آورده يك ميل مانده به انتها دوباره آنرا تند داخل مي‌كنيم و باز آنرا با چرخاندن آهسته آهسته خارج مي‌نمائيم معمولا اين تكنيك بطور فراوان روي  Large Intestinal 11 در  FUO ,  High Fever انجام ميگيرد.

مثال بعدي بيماري مبتلا به خلط و سرفه شدید مي‌باشد.

مي‌خواهيم آنرا بطريق چرخه ۵ عنصر درمان كنيم.

مادر Lung یا ریه عبارتست از Spleen كه آنرا با تكنيك Tonify يعني تقويت سوزن مي‌زنيم و او را تقويت مي‌نمائيم.

اگر بشدت دچــــار سرفه و خلط است بيماري در فـاز Excess بوده و لازمست فرزند او سوزن زده شود يعني Kidney یا کلیه تا ريه آرام گيرد.

در اين مرحله Kidney بطريق تكنيك Reduce سوزن زده مي‌شود كه شرح آن گذشت.

مثال ديگر،

خانمي ۵۴ ساله دچار حالت ترس از همه چیز از مردم از تاريكي از فرزندان خود و دلشوره و اضطراب مي‌گردد.

مي‌خواهيم او را با طب سوزني درمان كنيم.

بيمار مي‌ترسد و دائماً اولياي الهي و ۱۴ معصوم را به كمك مي‌طلبد.

ترس احساسي است كه در Kidney قرار دارد. پس مشكل دركليه است.

اول مادر كليه را تقويت مي‌نمائيم كه مي‌شود Lung وبهترینش Lung 7 در مچ دست است.

سپس خود Kidney را بايد با سوزن زدن تقويت كرد Bladder 23 که بک شو پوینت کلیه است يا Kidney6.

اما چرا  Lung7 انتخاب شد و Lung8  انتخاب نشد؟

Lung 7 نقطه Connective Luo مي‌باشد يعني در اين نقطه مريديان Lu با Li مربوط مي‌شود ( به هم وصل میشوند ) و مثل آن است كه  دو مريديان را سوزن زدي يعني مؤثرتر است.

مثال: SP6 در مچ پاي داخلي بيشتر از همه سوزن زده مي‌شود چرا؟

زير ۳ مريديان SP، Ki، Liv از اين نقطه عبور می کند به این میگویند meeting point  جای که سه مریدیان یکدیگر را ملاقات میکنند .

در حاليكه يك سوزن زديم ولي ۳ مريديان را بكار گرفته‌ايم.

چون توجيه قانون مادر و فرزندي كمي مشكل است يكبار ديگر بطريق ساده و خلاصه بيان مي‌گردد.

–     اگر عضوي ضعيف است مادرش را بايد تقويت كرد به اضافه خود عضو ضعيف كه بايد تقويت گردد.

–    اگر عضوي بشدت قوي است طوريكه از تعادل خارج شده و بيداد مي‌كند مثل فشار خون بالا در اين صورت فرزند آن عضو را بايد آرام كرد تا به تعادل برسد.

منبع : www.systemic-infections.com