انجماد مفصل شانه یا شانه یخ زده (FROZEN SHOULDER) چیست ؟
“شانه منجمد”، “شانه یخ زده”، “شانه فریز شده”، “چسبندگی شانه”، “فروزن شولدر” و “کپسولیت چسبنده” همگی اسامی یک بیماری است که در زبان انگلیسی به آن “Frozen Shoulder” یا “Adhesive Capsulitis” گفته می شود. در این بیماری، هم شانه دردناک می شود و هم دامنه حرکتی آن بطور قابل توجهی کاهش می یابد و بیمار نمی تواند دست خود را بالای سر و یا به پشت خود ببرد، یعنی شانه به “خشکی” (Stiffness) مبتلا می شود. در این بیماری کپسول شانه سفت، چروکیده و کوتاه شده و حجم داخل آن کاهش می یابد. کپسول شانه یک کیسه محکم است که از یک طرف سر استخوان بازو را در بر می گیرد و از طرف دیگر به لبه سطح مفصلی استخوان کتف، یعنی به لبه گلنوئید متصل می شود و با حرکات شانه، سر بازو داخل آن می چرخد.
مفصل شانه از قرار گرفتن سر استخوان بازو در داخل کاسه خود در استخوان کتف بهوجود میآید . مفصل شانه مانند هر مفصل دیگری در داخل پوششی از بافت همبند قرار میگیرد که به آن کپسول مفصلی میگویند .کپسول مفصلی انتهای دو استخوان مجاور را در مفصل دربرگرفته و ارتجاع پذیری آن ،امکان حرکات مفصل در جهات مختلف را فراهم میسازد . در داخل مفصل مایع مفصلی جریان دارد که سطوح غضروفی را تغذیه کرده و لغزندگی سطوح روی یکدیگر را تسهیل مینماید .در انجماد مفصل شانه یا شانه یخ زده (FROZEN SHOULDER) کپسول مفصلی دچار التهاب و خشکی شده و ارتجاع پذیری آن کاهش پیدا میکند .مقدار مایع مفصلی نیز به میزان قابل توجهی کم میشود . در نتیجه مفصل شانه دردناک شده و حرکات آن در جهات مختلف محدود میشود .
مشخصه این عارضه آن است که علاوه بر درد منتشر و آزاردهندهای که در ناحیه شانه احساس میشود و گاهی به گردن و پشت نیز تیر میکشد ، حرکات مفصل شانه در کلیه جهات محدود شده و دردناک میباشد . بیمار نمیتواند مفصل شانه را در جهات دلخواه حرکت دهد و فرد معاینه کننده نیز هنگام معاینه ، خشکی و محدودیت را در کلیه جهات احساس میکند . هنگام شروع بیماری بیشترین محدودیت حرکت در چرخش استخوان بازو به خارج میباشد ولی با پیشرفت بیماری این محدودیت ، حرکات مفصل شانه در سایر جهات را نیز مبتلا کرده و در موارد شدید بازو در مجاورت تنه قرار گرفته و بیمار اجازه جابجایی آن را در هیچ جهتی نمیدهد . درد معمولاً دایمی بوده ولی در هنگام شب و در معرض سرما تشدید میشود و باعث اختلال خواب در شب میگردد .
فیلم آموزش درمان شانه منجمد (یخ زده) با گواشا Gua sha